Сігневічы: самая казачная ліпавая алея Беларусі.

Падарожжы - гэта здарова, бо вы рухаецеся, цікавіцеся, знаходзіце новае, здзіўляецеся і набываеце самае карыснае - адпачынак і ўражанні.

Зрабілі падарожжа ў Сігневічы (Бярозаўскі раён, Брэсцкая вобласць). Усяго 1 км ад трасы М1!

1. Крыху гісторыі.

2. Нашыя ўражанні

3. Фатаздымкі.

Сям'я Празораў

У вескі даволі доўгая і цікавая гісторыя. Сядзіба Сігневічы была зручна размешчана на скрыжаванні дарог з Вільні на Валынь і з Варшавы ў Расію.Упершыню маентак Сыгневічы адзначаны ў 1519 годзе, ен належаў «Старостине ломьзинской пани Павловой Берестейской Томиле». У 1532 па прывілею караля Жыгімонта I сядзіба адышла Фларыяну Радагоскаму. У 1565 уладальнікамі сядзібы сталі Вышенскія, пазней - Станіслаў Малахоўскі, Вершготы-Гамшэй. Але найбольш вядомыя ў гісторыі ўладальнікі сядзібы князі Шуйскія, якія паходзяць па прамой лініі ад цара Шуйскага. Яны валодалі Іванова, Хойнікамі і Церабунамі. 

Пазней маёнтак адыйшоў Каролю Празору (1759-1841). Літоўскі абозны маршалак Літоўскага трыбунала. Дарэчы, вельмі цікавая асоба:

1. Адзін з галоўных арганізатараў паўстання 1794 года супраць расейскай акупацыі, у тым ліку Віленскага паўстання. Сапраўдны патрыет ВКЛ, пасля пачатку паўстання Касцюшкі прызначыў Празора камандуючым войскамі на Палессі, Украіне, Падоле, а ў выпадку сваёй смерці або палону - сваім пераемнікам.

Герб Празораў

2. Караль Празор уваходзіў у літаратурны гурток выдатнага польскага паэта Францішка Карпінскага, які пасяліўся ў фальварку Красьнік Пружанскага павету. Усе члены гуртка мелі маёнткі недалёка ад Красьнік і ад Воўчын - рэзідэнцыі князёў Чартарыйскіх: Станіслаў Клокоцкий (Сычык), Аляксандр Хадкевіч (Вярховічы), Ігнаці Кулакоўскі (Сухопаль), Іаахім Храптовіч ды Марцін Пачобут-Адляніцкі. У гэты шэраг можна ўключыць і Караля Празора (Сігневічы). Карпінскі быў блізкі сямейства Чартарыйскіх, падобна да іх, захапляўся асветніцкімі ідэямі Жан-Жака Русо.

3. Пабудаваў (ен ці яго бацька) у Сігневічах касцел 1785 , шпіталь, школу. Перавёў сваіх сялян з паншчыны на чынш.

Пасля арышту Празора за ўдзел у паўстанні, маентак быў канфіскаваны расейскімі ўладамі. Калі Кацярына II даведалася, што жонка Празора Людвіка па прамой лініі паходзіць ад цара Шуйскага, зямлі вярнулі. Доўгі час Празору быў у эміграцыі, але ў пачатку цараваньня Аляксандра I вярнуўся ў краіну. Пазней, у 1821 годзе ён становіцца членам і кіраўніком патрыятычнага грамадства. У 1826 году па справе дзекабрыстаў пасаджаны ў Петрапаўлаўскую крэпасць.


У 1843 годзе маёнтак Сігневічы разам з фальваркамі ад дачкі Празора па купчай перайшоў да Нейгофа-Лея. На той час сядзіба мела: панскі дом з дрэва на каменным падмурку, тры свірны, хлеў для экіпажа, стайню, ледавік, кладоўку, домік для вэнджання, жывёльны двор, хлеў для сена, кузню, млын-вятрак. Дом у 1914 згарэў, але быў адноўлены. Гэта даволі шырокі будынак памерамі 17 на 11 метраў. Пра яго шляхецкім паходжанні сёння, мабыць, нагадвае толькі ганак з чатырма спаранымі калонамі з цэглы, на жаль, на сеняшкі момант ацалелі толькі две калонны. У савецкі час сядзіба выкарыстоўвалася пад бальніцу, таму пэўна і захавалася.


Каля маентка есць і парк, які ахоўваецца дзяржавай. А вось сядзіба не ўзятая на ўлік і знаходзіцца цяпер у аварыйным стане. Яна мае гісторыка-культурную каштоўнасць як адна з апошніх драўляных сядзібаў ў вобласці, якія захаваліся ў больш-менш годным выглядзе; да таго ж яе гісторыя звязана з многімі выдатнымі асобамі нашай краіны.Сядзібна-паркавы комплекс можна выкарыстоўваць пад шматмэтавы турысцкі аб'ект, паколькі ён знаходзіцца ў непасрэднай блізкасці ад трасы М1. Або пабудаваць тут гасцініцу. А можна зрабіць на яго базе музей побыту палескай шляхты - Шуйскіх, Траўгута, Прозараў, міні-галерэю і нават пленэрныя базу.



Што цікавага:

1. Вясковыя могілкі, дзе часам сутракаюцца старыя надмагіллі.

2. Касцел Святой Дзевы Марыі, барокка, 1785. Вельмі сціплы і велічны. Абнесены цагляной брамай. Мы прысутнічалі на службе, веў ксендз на беларускай мове. Было вельмі прыемна і ўзнесла. Потым прысутныя раз’ехаліся на роварах. Каля касцела рэшткі парку з прыгожымі дубамі.

3. Ля касцела захавалася магіла Ігната Шемята (1802-26.11.1882), які быў удзельнікам тавары́ства філяма́таў (ад грэцкага «аматары навук») — таемнае патрыятычнае і асьветніцкае аб’яднаньне студэнтаў Віленскага ўнівэрсытэту, якое дзейнічала ў 1817—1823 гадох. За ўвесь час свайго існаваньня ў таварыства ўваходзіла дзевятнаццаць чалавек. З кола філяматаў выйшлі буйныя постаці тагачаснай навукі і мастацтва: Ян Чачот — адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры, Адам Міцкевіч — клясык польскай літаратуры, Ігнат Дамейка — сусьветна вядомы вучоны-геоляг, дасьледнік і нацыянальны герой Чылі, рэктар нацыянальнага ўнівэрсытэту ў Сант'яга, Юзэф Кавалеўскі — заснавальнік манголазнаўства ў Расеі, рэктар Казанскага ўнівэрсытэту і іншыя.

4. На жаль, сам маентак у непрывабным стане. Але парк проста чароўны! Асабліва ліпавая алея. Старыя дрэвы ўжо згнілі, але на іх месце ад старых пнеў узраслі маладыя, прычым вытыркнуліся 3-5 ствалоў з кожнага места. Гэта самая рамантычная алея ў Беларусі! Напэўна, алея закладзена яшчэ ў канцы 18 ст., калі быў пабудаваны і касцел (1785), бо першапачатковыя ліпы ўжо згнілі, а з іх выраслі ўжо сучасныя дрэвы. Гэтая алея – проста знаходка для рэжысераў! Выглядае казачна!

5. Яшчэ есть прыгожыя дубовыя алеі і зарослая сажалка. У цэнтры парка шмат пакручастых акацый.

6. Каля самой трасы М1, есць нямецкія могілкі. Пра іх асобны пост.